عوامل تخریب و پوسیدگی چوب به چهار دسته تقسیم میشوند:
۱- عوامل بیولوژیکی تخریب چوب
۲- عوامل فیزیکی تخریب چوب
۳- عوامل شیمیایی تخریب چوب
۴- عوامل مکانیکی تخریب چوب
عوامل بیولیژیکی تخریب چوب
این عواملی به چهار گروه عمده شامل قارچها – حشرات – موجودات دریایی چوب خوار و باکتری ها تقسیم می شوند که قارچ ها بیشترین آسیب اقتصادی وارد می کنند.
قارچها
قارچها عامل پوسیدگی موجودات زنده ای هستند که به صورت پارازیت و یا ساپروفیت زندگی می کنند. میزبان پارازیتها درختان زنده هستند و میزبان ساپروفیت ها درختان مرده یا درخت قطع شده و یا چوب ها هستند. قارچها نیز به ۴ دسته تقسیم می شوند – قارچهای چوبخوار – قارچهای رنگ کننده چوب – قارچهای خال مانند (مولدها) و قارچهای عامل پوسیدگی نرم.
قارچهای رنگ کننده و خال مانند معمولا به مقاومت مکانیکی چوب آسیب نمی رسانند زیرا روی سطح چوب رشد می کنند قارچهای خال مانند معمولاً در شرایط آب و هوای گرم و مرطوب که چوبها روی هم انباشته اند به وجود می آیند.
قارچهای چوبخوار و عامل پوسیدگی نرم مقاومت مکانیکی چوب را مورد تهدید قرار می دهند. شرایط مناسب برای رشد قارچها عبارتند از رطوبت، غذا، درجه حرارت، هوا، نور و… اگر رطوبت زیر نقطه اشباع الیاف (۲۵٪ تا ۳۰٪) باشد. خطر رشد و نمو قارچها کم است. پس اگر چوب در حالت خشک باشد ممکن است سالها از خطر حمله قارچها مصون باشد. هوا (اکسیژن) – اگر هوا به قارچها نرسد می میرند. اگر چوب از آب اشباع باشد یعنی رطوبت تا ۰/۰۸۰ برسد رشد آنها متوقف می شود. در کارخانه های چوب بری برای جلوگیری از قارچ زدگی گرده بینه ها (گره بینه تنه گرد درخت می باشد.) را در حوضچه های آب نگه می دارند.
درجه حرارت – فعالیت قارچها بین ۲۰ تا ۳۶ درجه سانتیگراد متغیر است. و در درجه حرارتهای پائین رشد قارچها متوقف می شود و در درجه حرارتهای بالا از بین می روند. غذای مناسب – غذای مناسب برای رشد و نمو قارچها توسط چوب تأمین می شود. رنگ چوبهای مورد حمله قارچها ممکن است تغییر کند که خود عامل تشخیص پوسیدگی چوب می باشد. (معمولاً چوبهایی که پوسیده اند را باخته می گویند و رنگ آنها نیز گل باقالی می شود)
حشره های چوبخوار
از حشره های چوبخوار می توان موریانه ها، سوسکهای چوبخوار، شاهپرکها و مورچه های نجار را نام برد که بیشترین خسارتها را به چوب وارد می کنند. این حشرات از آفات چوبی به شمار می آیند.
موریانه ها از نور گریزانند زندگی آنها به صورت دسته جمعی (کلنی) و در داخل تونلها ودالانهایی که در چوب یا خاک ایجاد می کنند می باشد، و به سه گروه تقسیم می شوند:
موریانه هایی که در زیر خاک زندگی می کنند.
موریانه هایی که در چوبهای خشک زندگی می کنند.
موریانه هایی که در چوبهای مرطوب زندگی می کنند. بیش از ۲۰۰۰ گونه موریانه وجود دارد که ۸۰۰ نوع آنها چوبخوارند.
سوسکهای چوبخوار
سوسکها معمولا تنها درختان قطع شده را سوراخ سوراخ می کنند که این سوراخها محلی مناسب برای رشد قارچها است.
شاهپرکها
کرمهای شاهپرکها از برگها و سوزنهای درختان تغذیه کرده و آنرا آنقدر می خورند تا درخت لخت شود. نبودن برگ باعث می شود که عمل تبدیل مواد غذایی به مواد سازندهی دیگر انجام نگیرد.
۲- عوامل فیزیکی تخریب چوب – که می توان آتش سوزی ها و هوادیدگی را نام برد.
۳- عوامل شیمیایی تخریب کنندهی چوب – از بین رفتن چوب در مقابل اسیدها و قلیایی ها.
۴- عوامل مکانیکی تخریب کنندهی چوب – تخریب چوب بر اثر استفاده. مانند استفاده از پارکت سالنها، تراورست های راه آهن، ابزارهایی که دسته چوبی دارند.